Ook particulieren, verenigingen en bedrijven kunnen het verschil maken. U dus. Door zelf het regenwater af te koppelen van het riool, buffers en vijvers aan te leggen en het
groen de ruimte te geven in de tuinen. Gelukkig beseffen steeds meer Limburgers dat ze de natuur een handje kunnen helpen. Ze komen in actie, gaan aan de slag met regenpijpen en vijvers en andere maatregelen. Op microniveau, maar samen leveren ze een aanzienlijk deel van de oplossing. Op deze pagina’s laten we een aantal van hen aan het woord. Nog niet Waterklaar maar wel geïnspireerd? Kijk dan op www.waterklaar.nl voor tips en subsidiemogelijkheden. Wordt zelf een waterbeheerder en maak het verschil!
Bijdrage aan de natuur
Peter van de Klundert is eigenaar van een bedrijfsverzamelgebouw aan de Rijksweg in Susteren. Vorig jaar liet hij infiltratieputten en twee vijvers aanleggen die nu het regenwater opvangen. ‘De capaciteit is ongeveer 70 kuub, voldoende om het water van de 5500 vierkante meter dak en bestrating van de gebouwen op te vangen. We hebben de afgelopen maanden de nodige buien gehad, maar het werkt perfect. Het was ook een flink klus, maar met een subsidie van 9 euro per vierkante meter zijn de kosten te overzien.’ De uitgegraven grond heeft Peter van de Klundert gebruikt als basis voor bloementuinen. ‘Mooi om te zien en goed voor de insecten en bijen. Op deze maner dragen we een steentje bij aan een betere natuur en waterbeheer. Ik vind dat onze plicht.’
Twee vliegen in één klap
Huub Van Zuijlen mag met recht een ambassadeur van Waterklaar genoemd worden. Eerst koppelde hij bij zijn zus de regenwaterafvoer af van het riool, vervolgens nam hij dezelfde maatregelen bij zijn eigen huis en dat van de buurman in Nieuw-Bergen en vervolgens maakte hij het clubgebouw van de tennisvereniging waterklaar. Verder adviseert hij particulieren die ook willen verduurzamen en helpt hij geïnteresseerden met de subsidieaanvraag. ‘Dat is allemaal hartstikke nodig’, zegt Huub. ‘Het is hier veel te droog. De grondwaterstand zakt, het groen en de tuinen lijden eronder. En met hoosbuien ontstaat wateroverlast, omdat de riolen het water niet aankunnen. Met afkoppelen slaan we twee vliegen in één klap: minder overlast en meer kostbaar water voor het de natuur.’
Waterbuffer onder de trampoline
Dirk Smolenaars vervulde vorig jaar een van de liefste wensen van zijn kinderen: een eigen trampoline in de tuin van hun huis in Wessem. Tijdens het uitgraven van de noodzakelijke kuil kwam hij op een idee: een waterbuffer. ‘Twee vliegen in één klap: plezier voor de kids en het opvangen van regenwater waarvoor we de regenpijpen van het riool hebben afgekoppeld. Het water van het terras en het dak stroomt nu onder de trampoline en wordt opgenomen door de grond. Een flinke klus, want we hebben eerst een grindkoffer aangelegd zodat het water snel kan wegzakken. Al met al toch een kubieke meter of vier. Maar het werkt perfect.’
Aan de voorzijde van de woning groef Dirk Smolenaars, adviseur riolering bij het waterschapsbedrijf, een vijver. ‘We zijn nu helemaal waterklaar. En veel heeft het niet gekost. Met de Waterklaar-subsidie hebben we quitte gespeeld én een deel van de trampoline bekostigd. Toch leuk of niet?’
Water voedt natuurtuin
Hij is nog niet helemaal af, de natuurtuin in Asselt van Harry Cuypers, maar de eerste bezoekers hebben al een voorproefje gehad. Het publiek is er welkom om te genieten van talloze wilde planten, tuinvogels, vlinders en om kennis te maken met de witte boeren ganzen (‘de grasmaaiers’) en de amfibieën en libellen in de kikkerpoel. De natuurtuin is zo veel mogelijk aangelegd met natuurlijke en gebruikte materialen. ‘Water brengt extra meer leven in een tuin, maar het grondwater zit hier erg diep.’ Als tuin ontwerper en lid van Wilde Weelde (www.wildeweelde.org) heeft Harry Cuypers creatieve oplossingen bedacht. ‘Met subsidie van de gemeente Roermond hebben we de regenpijpen van ons huis losgekoppeld van het riool. Het regenwater is bijzonder welkom in de tuin. De poel wordt gevoed met water van het dak van de vlinderkas. Verder hebben we op de schuur een vegetatiedak aangelegd. Dat houdt water vast na regen en werkt isolerend. Een natuurlijke isolatie: koeling in de zomer, warmte in de winter. Ideaal.’
Wadi’s voor extra water
De familie Linssen legde vorig jaar in hun tuin in Well twee zogenoemde wadi’s aan, waterbuffers die worden gevuld met hemelwater waarvoor de regenpijpen zijn losgekoppeld van het riool. ‘Dat werkt perfect’, zegt Pierre Linssen. ‘Vanuit de wadi krijgen bomen en struiken na een regenbui extra water. Bij een druisregen weet je niet wat je ziet, een waar spektakel. De magnolia, tal van klimrozen en een witte blauweregen, een trompetbloem en hosta's krijgen in de zanderige bodem van mijn achtertuin extra water. Kikkers en padden voelen zich er wel bij, vogels komen drinken en ook de egel wroet er regelmatig in. Er gaat geen water meer verloren. Volgend jaar ga ik de regenpijpen van de garage en een nog te bouwen carport afkoppelen en het water naar een derde wadi geleiden, vlakbij een zelf geplante sequoia. Die heeft ook veel water nodig.’
Steentje bijdragen
Stef Mientki besloot in 2017 de regenpijpen van zijn huis in Molenhoek af te koppelen van het riool. Om wateroverlast bij hoosbuien in eigen tuin te reduceren en om kostbaar regenwater te infiltreren in de grond waarmee de grondwaterstand gediend is. ‘Het is natuurlijk maar een kleine bijdrage’, vertelt de gepensioneerde oud-technicus bij het Radboud-ziekenhuis in Nijmegen, ‘maar we willen een steentje bijdragen. Daarom zijn we nu ook ons huis energieneutraal aan het maken. We moeten allemaal iets doen, vinden wij.’
Stef Mientki groef twee grote kuilen in de voor- en achtertuin, zette er speciale kratten in, koppelde de regenpijpen en klaar was de operatie. ‘Nou, ik ben er wel even mee bezig geweest en al met heeft het wel wat gekost aan materiaal, ook na aftrek van de subsidie. Maar we zijn er blij mee. De constructie kan elke hoosbui aan.’
Quitte gespeeld met subsidie
Als ambtenaar bij de gemeente Venray maakte Rien van Engelenburg al in 2008 kennis met de subsidieregeling voor het afkoppelen van de regenwaterafvoer. Afgelopen winter voegde hij bij zijn eigen woning in Horst de daad bij het woord. ‘We wonen hier nog niet zo lang’, zegt hij, ‘en zijn nog altijd bezig met aanpassingen en verbeteringen. Onder andere in de tuin. We hebben nu twee grindkoffers en een wadi aangelegd waar het regenwater naar toe stroomt. Tijdens de eerste forse hoosbui dit voorjaar werkte dat uitstekend. Nul overlast. Het water zakt heel snel weg in de zandgrond. Goed voor de natuur. Waarom zou je relatief schoon water via het riool naar de zuivering sturen?’
De kosten vielen Rien van Engelenburg reuze mee. ‘Met de subsidie hebben we quitte gespeeld, temeer omdat we alles zelf gedaan hebben. Het leuke is dat we veel mensen nieuwsgierig hebben gemaakt en daarmee prikkelen om iets te doen aan waterbeheer.’
Klusje snel geklaard
Karel Küsters besloot afgelopen najaar samen met zijn buurman René Breuren de regenwaterafvoer aan de voorkant van hun tweekapper in Venlo af te koppelen. ‘Vervolgens hebben we een gat van ongeveer een kuub gegraven, speciale waterkratten erin gelegd en de zaak weer dichtgegooid’, vertelt Karel. ‘Wel een klusje ja, maar met z’n tweeën zo geklaard. We willen zo een bijdrage leveren aan een beter waterbeheer. Het hemelwater komt nu in de bodem terecht en gedeeltelijk in onze tuinen. Omdat we tegelijk een waterton tussen de regenpijp en de kratten hebben geplaatst, snijdt het mes aan twee kanten en hebben we water voor achtertuinen. Ik denk ook dat we bij hoosbuien minder last hebben van het water, maar dat hebben we nog niet kunnen testen.’
Schoon water de grond in
De familie Van Mil drijft in Molenhoek een groothandel in tuin- en bloemisterij-artikelen. Naast het bedrijf zijn vorig jaar twee grote wadi’s gegraven om bij heftige buien water te bergen. ‘Ons perceel van zo’n 3000 vierkante meter is helemaal bestraat’, legt Van Mil junior uit. ‘Tel daarbij nog eens net zoveel meters dak en je weet dat er nogal wat water richting riool en dus richting zuivering vloeit. Zonde van het schone water en bovendien ontstaat er overlast omdat het riool al snel vol raakt. Na overleg met de gemeente en met subsidie hebben we twee wadi’s laten graven met een capaciteit van 300 kuub. Alle regenpijpen hebben we afgekoppeld van het riool en via buizen stroomt alle water naar de wadi’s. Hiermee ontlasten we het riool, dat hebben we al enkele keren duidelijk gezien. Zo leveren we een bijdrage aan beter waterbeheer.’
Artikel NR1 door Jos Cortenraad, fotografie Paul Rous