Een Chinees spreekwoord luidt: de beste tijd om een boom te planten was twintig jaar geleden, de op één na beste tijd is nu. En dat geldt ook voor het waterklaar maken van je tuin. Klimaatveranderingen zijn al decennialang gaande, maar het is nooit te laat om iets te ondernemen tegen de nadelige gevolgen daarvan, zoals wateroverlast en perioden van langdurige droogte. Gemeente Venray is een van de gemeenten die samen met haar inwoners de handen uit de mouwen steekt om het wassende water het hoofd te bieden.

Feitelijk wist men in het begin van de negentiende eeuw al van het bestaan van een broeikaseffect en dat dat het klimaat zou kunnen veranderen. De laatste jaren is de situatie echter steeds nijpender geworden en inmiddels zijn veel mensen ervan overtuigd dat op individueel niveau de schouders onder moeten, wil het tij nog worden gekeerd. “Aan de klimaatverandering op zich kunnen we misschien niet zo heel veel doen, maar wel aan de vervelende gevolgen ervan”, weet Erik Weijzen, adviseur Water bij de gemeente Venray. De gemeente speelt voortvarend in op de veranderingen. “Via het gemeentelijk rioleringsplan doen we er alles aan om aan de milieueisen te voldoen”, vertelt Weijzen, die ervan overtuigd is dat de gemeente een voorbeeldfunctie vervult. In de praktijk houdt dat in dat de gemeente haar eigen tuin – de openbare ruimte – ook waterklaar maakt. “Dan hebben we het bijvoorbeeld over de wegen, pleinen en openbare gebouwen. Het is zaak zo weinig mogelijk regenwater in het riool terecht te laten komen.”

De gemeente constateert dat, als gevolg van klimaatveranderingen, vooral de hevigheid van buien toeneemt. Dus niet zozeer het aantal buien, maar wel de hoeveelheid neerslag per bui. “Dan kun je in feite twee dingen doen”, legt Weijzen uit. “Meer riool aanleggen, of ervoor zorgen dat er minder regenwater in het riool terechtkomt.” Dat laatste heeft de voorkeur. “Dus worden nieuwe grasveldjes wat lager aangelegd dan de weg, of worden voorzieningen aangelegd, waarin het regenwater wordt opgevangen en kan wegzakken in de bodem. Openbare gebouwen zijn qua afvoering van regenwater volledig afgekoppeld van het riool.”

Financiële voordelen

Weijzen is zich ervan bewust dat hij bij het waterklaar maken van de gemeente wel de hulp van inwoners nodig heeft. Voor niks gaat echter vaak alleen de zon op. “Daarom hebben we een paar financiële voordelen voor inwoners die willen bijdragen aan een oplossing. Zo is er subsidie beschikbaar voor wie zijn tuin waterklaar wil maken. Bovendien krijgen waterklare inwoners ook korting op de gemeentelijke rioolheffing als er al maatregelen zijn getroffen. Een deel van die heffing is bedoeld voor het via de riolering afvoeren van regenwater van het eigen perceel. Wanneer dat niet nodig is, hoeft dat deel van de heffing natuurlijk niet te worden betaald.” Ook zonder subsidieregelingen binnen een gemeente denken steeds meer inwoners na over anders en duurzaam omgaan met regenwater. Dit kan op allerlei manieren. Veel tips hiervoor zijn verzameld op www.waterklaar.nl.

Deze aanpak leverde de gemeente tussen 2008 en 2011 een gebied van in totaal bijna tachtigduizend vierkante meter afgekoppeld grondoppervlak op. “Het afgelopen jaar zijn we weer gestart met de subsidie voor afkoppelen op eigen terrein. Tot nu toe zijn er al 32 verzoeken positief afgesloten met een resultaat van ruim vierduizend vierkante meter”, vertelt Weijzen.

Deelnemer

Een van de Venrayse inwoners, tevens ambtenaar, die gebruik heeft gemaakt van de mogelijkheden die de gemeente biedt, is Gerrit Linders. “Ik vind het ontzettend belangrijk dat het hemelwater kan worden verwerkt waar het valt en dat daar niet onnodig het riool mee wordt belast”, legt Linders uit. Linders vond in zijn tuin een oude waterput die was afgedekt met een betonplaat. Het afkoppelen van het riool en de aansluiting op die put bracht wel de nodige kosten met zich mee. “Daarom heb ik gebruik gemaakt van de subsidiemogelijkheid van de gemeente”, zegt Linders. “Ik hoefde alleen een formuliertje in te vullen en aan de hand daarvan werd de subsidie vrij snel toegekend. Van dat geld heb ik al het slangen- en buizenwerk kunnen betalen dat nodig was om de tuin te ontkoppelen.” Linders metselde de put op tot terrashoogte, legde er een glazen plaat op en heeft nu naast een volledig afgekoppeld perceel een visueel aantrekkelijke toevoeging aan zijn tuin.

Waterklaar

Gemeente Venray heeft samen met 14 andere gemeenten in Noord- en Midden-Limburg de handen ineen geslagen in Waterpanel Noord. Doel is samen met alle betrokken partijen de huidige en toekomstige wateropgaven in Limburg te realiseren.

Dit doen ze door onder meer via de publiekscampagne waterklaar aandacht te vragen voor het waterklaar maken van particuliere tuinen. Zo is op zaterdag 22 november een aantal studenten Watermanagement van het Citaverde College langs de deuren geweest in de gemeente Maasgouw om tips te geven over het waterklaar maken van tuinen. Hiervoor gebruikten zij een waterklaarmeter die via de website www.waterklaar.nl te downloaden is. Verder zijn op www.waterklaar.nl allerlei handige tips en verwijzingen terug te vinden om tuinen waterklaar te maken. Het waterklaar maken van een tuin kan heel eenvoudig. Wie regenwater van de riolering wil afkoppelen en daar vragen over heeft, kan voor deskundig advies het beste contact opnemen met de gemeente.